Lütfen bekleyin..

Can Kasapoğlu

‘Dersim İnşa Kongresi’ ilanı ve Dersim tartışmaları üzerine

02 Ağustos 2019, 12:57

‘Dersim’ eksenli tartışmalar Dersim’de ve Dersimlilerin olduğu her yerde devam ediyor.

Özellikle Dersimliler ve kurumlarının ‘Dersim Tunceli değil Dersim’dir’ demesine karşın devletin, TBMM, siyasi parti ve temsilcilerinin ‘hayır, Dersim değil Tunceli’ demekte ısrarı diasporada yaşayan Dersimlileri de yakından ilgilendiriyor.

Bu tartışmaların köklerinin ise yine devlet tarafından ’Dersim coğrafyasında 35,37,38’ler de başlatılan ve tamamlan(a)mamış, bitiril(e)memiş ‘Tertele’ sürecine kadar uzanıyor olmasını artık her Dersimli biliyor. 

Yani bir anlamda kimlik, inanç merkezi, kültürel yapısı ve ‘özerk’ konumu ile kabul görmeyen Dersim’i Tunçeli yapma harekatının günümüz de hala tartışmaları devam ederken aslında her iki taraf (Dersim ile Devlet) açısından da meselenin bitmediği, sonuç alınmadığı ve dolayısı ile ‘Dersim ile Tunçeli’nin devam eden bir kavgası olduğu görülmektedir. 

Elbette ‘Dersim’ durup-durur iken gündem olmadı. Tertele süreci önce ve sonrasında ‘Tunçeli’ olmayı bir türlü kabul etmeyen Dersim gerçekliğinin zamanla gün yüzüne çıkartılmasında emeği geçen Dersimli kurumlar, Dersimliler ile dostları kısıtlı olanaklar ile (özellikle son 15-20 yılda) önemli işler yaparak Dersim’i Uluslararası arenaya, kurumlara taşıdı, gündem haline getirdiler. 

Bilindiği üzere bölge insanının dahi yakın döneme değin, isyan, katliam, olarak tanımladığı hatta ‘bizimkiler de rahat durmadı ki, devlete karşı gelinir mi?’ vb algıların yersiz olduğu ve objektif değerlendirmelerden uzak olduğu giderek daha anlaşılır hale geldi. 

Yaratılan ‘Dersim gündemi’ peşine gitmek, salt olup bitenler etrafında konuşup-tartışmaktan ziyade önemli bir atılım daha yaparak mevcut gündemi (Dersim) çok daha ileri boyutlara taşıyabilecek bir adımın atılmasının zamanının geldiği görüşü ortaya çıktı. .

İşte böylesine, Dersim ismi eksenli tartışmalarla birlikte bir kez daha Dersim’e saldırı girişimleri, tehdit, santaj vb söylemlerinin artarak yaşandığı bir dönemde sürece anlamlı bir cevap olmak ve  unutturulmak istenen 'Büyük Dersim'in yeniden toplumsal hafızalarda yer almasının önemine vurgu yapılarak ‘Dersim İnşa Kongresi’ ilanı gerçekleşti.

Oldukça heyecan yaratan ve ‘sıra dışı’ olan bu gelişme aslında Dersim için umutların yeniden tazelenmesine yol açacağa benziyor.

Kongre solunu duvarlarında asılı ‘Büyük Dersim Haritası’ işaret edilerek, ‘Buradan vurdular, buradan bozdular, buradan parçaladılar’ denilerek mevcut sorunların kaynağında ise bu parçalanmışlığın getirdiği olumsuzluklara vurgu yapılıyor olması önemliydi.

Diasporada faaliyetler de bulunan, alt yapısı, deneyimi, birikimi ile Dersimlilerin yaklaşık 20 yıldır ‘Dersim için’ önemli çalışmalara imza atan ‘Dersim’i Yeniden İnşa Cemiyeti’ Avrupa'nın bir çok ülkesinden ve Dersimden kadın-erkek siyasetçi, tarihçi, yazar, soykırım mağduru, aydın, sanatçı, akademisyen, gazeteci, dilbilimci, inanç insanı, hukukçu ve aktivistin delege olarak katıldığı önemli buluşmada ‘Dersim İnşa Kongresi’ni işte bu atmosfer de yoğun tartışmalar sonucu ilan ettiler.

Salondaki haritalar, Seyid Rıza, Ali Şer, Zarife ve Tertele fotoğrafları ise, ‘Tunceli, Dersim sınırları ve coğrafyası içinde yer alan Mameki’dir. Bizler için esas olan ise; Koçqiri, Ulaş-Hafik, Qangal, Gımgım (Varto) Depe (Karakoçan), Kowanciyan (Kovancılar), Xarpet, Kela, Çad, Aşgale, Zara, İmraliye, Erzingan'ın da içinde yer aldığı, ‘Büyük Dersim’ coğrafyasıdır.’ dercesine ‘Dersim – Tunçeli’ tartışmalarına bir anlamda cevap veriyordu. 

Bir başka deyimle ‘Dersim İnşa Kongresi’ ilanını büyük Dersim ideali, nitelikli katılımı, oluşumu, yönetimi, komisyonları ve danışma meclisi ile belki de Okyanusa yelken açmış ve her yönü ile kuşatılmaya-ablukaya alınmış kutsal bir Ada’yı kurtarmaya ve üzerinde yaşayanların tutunacağı, sığınacağı bir gemiye benzetmek hiçte abartı olmayacaktır.  

Elbette kongre de oy birliği ile alınan önemli kararların uygulanması, pratikleştirilmesi ve bunu Dersimlilere, Dersim kamuoyuna aktarılması, görünür kılınması ile inandırıcı olacaktır. Kongre delegelerinin birikim ve deneyimleri ile, ‘başarabiliriz’ inancı kazandıracaktır..

Bunu hep birlikte göreceğiz.

Xızır yardımcıları olsun..

Bu haber 717 kere okundu
  • Bu haberi paylaşın:
UYARI: Konuyla ilgisi bulunmayan, hakaret içeren cümleler veya imalar, inançlara saldırı, şiddete teşvik ve tamamı büyük harfle yazılan yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları
1986 gün önce
2419 gün önce
2581 gün önce
2967 gün önce