Dersim 80 senedir yanıyor

Özellikle genç okurlara hatırlatmak için özetliyorum.
Dersim'e önce yol yaptılar. Sonra kamyonlar malzeme taşıdı ve kışlalar yaptılar. Ustabaşları Ermeni soykırımından kurtulanlardı.

Kışlalara asker dolduruldu. İaşesini taşıyan Kürt aşiret beyleriydi. Beyler devlet ihalesi için takla atıyor, o almışsa ben de alayım diyor, devletin has adamı görünmeyi az bulduğundan boynuna tasmasını kendisi takıp tamıtamamına has adamı oluyor. Dünya malı gözlerini kör ediyordu.

Yüz on defa savaş açılan ama yüz on defa kaybeden Osmanlı, Kemalist akıl ile, aşiretleri birbirlerine karşı kullanarak Dersim'i karpuz dilimi gibi bölmüş, aşiretleri birbirine düşürmüş, Seyid Riza'yı, onun öngörülü öğütlerini boşa çıkarmıştı. “Devlet eşek olsa bile binme!” atasözü unutulmuş, üç aşiret hariç herkes devletin arabasına binmiş onun türküsünü çalıyorken, Ankara kararını vermişti.

“Dersim'de taş üstünde taş, gövde üstünde baş kalmasın.” Dersimliler ise, bunu anadiliyle:

“Dersim'de az û uz neverda.” Dersim'de soy sop bırakmadılar. Şeklinde söylerdi.
Sonra Kemal Atatürk, suyun kaynağındaki kurdun aşağıdaki kuzuya “Suyumu bulandırıyorsun!” bahanesi gibi “Ordular ilk hedefiniz Dersim!” dedi. En iyi savaşan Muhafız Alayı dahil on binlerce askerle Dersim'i çepeçevre kuşattı. Yetmemiş olmalı ki, yetimhaneden aldığı özbeöz Türk yaptığı manevi kızı Ermeni asıllı Sabiha Gökçen'in, beline kendi tabancasını bağlayarak, ilk kadın pilot olarak Diyarbakır'a gönderdi. Hitler faşizmi Guernika'yı bombalarken, Sabiha Gökçen manevi babasına yaraşır tarzda, Hitler'in pilotlarına benzer Dersim'i bombalıyordu.

TERTELE DERSİM, buna Almanlar Holocaust, Yahudiler Shoah, enternasyonal Genozid dediğimiz o meşum yıllar başlar. Çocukluğumda yaşayan Dersimliler şöyle derdi: “Esker ame, Eskere Romi ame dar û ber û koy bi gewr.” Asker geldi, askere Romi geldi orman ve dağlar gri oldu.” “Kemal'in askeri” veya Eskere Romi derdi Dersimliler.

Tertele (Soykırım) 1937 de başladı. Önce Batı Dersim'de Seyid Riza'nın aşireti, ona destek veren Demenan ve Haydaran aşiretleri havadan ve karadan bombalanıp ağır zararlar verdirildi. Erzincan valisinin görüşme tuzağına düşüp Muti Köprüsü'nde teslim alınan Seyid Riza, aynı yılın Kasım ayında oğlu Reşik Hüseyin ve arkadaşlarıyla Elazığ Buğday Meydanın'da idam edildiler. Bilmedikleri dilden bir iddianameyle ve tercümansızdı Dersimliler. Seyid Riza'nın yaşı idama uygun olsun diye küçültülür, on sekizden küçük oğlunun ise büyütülür.

Asıl Tertele 1938 de yapıldı. Direnişçi Aşiret ve şahsiyetler yok edildiklerinden, Dersimliler dağların anahtarını kaybetmişti. Kemal'in Suvari Alayları kurdun sürüye saldırdığı gibi saldırmaya başlayınca, Dersim'e ateş düşürdüler. Kemalist ordu silindir gibi Dersimin üzerinden geçti. Kendileri böyle söyler, böyle yazar. Allah'u Ekber deyip Alevi Kürt başlarını enseden kestiler. Bu yıl içinde devletçi olan veya olmayan, zengin veya fakir, biraz Türkçe bilen, hiç bilmeyen, halk içinde itibarı olan veya itibarsız, devletten yana olan veya karşıt olan, akıllı veya deli ele geçen herkes ailesiyle ortadan kaldırılır. Asker hamile kadınların karnını süngülerle açıp kız mı oğlan mı bahsine girer. Mağaralara sığınan kadın çocuk ve yaşlılar Almanya'dan satın alınan zehirli gazla toplu halde katledilir. 70.000 insan öldürülür.

Dersim böylece başta kendi ihanetinin, sonra da devlete inanmanın kurbanı olur. Kemalist ordunun Dersim'e düşürdüğü ateş benimle yaşıttır. Bu ateşi öylesine genişlettiler ki, günümüze kadar söndürülemedi. Dağlarımız bugün de yanıyor. İslamist bir parti Kemal Atatürk sistemine rahmet okutacak kadar gaddar olabiliyor. Türk ve Hanefi olursan belki kurtulursun, ama Aleviye ve Kürde hayat hakkı tanımıyorum diyor, AKP devleti.

Geçenlerde Dersim günlerce bombalandıktan sonra ormanlar yakıldı. CHP'nin Tunceli milletvekili Gürsel Erol öldürülen bir genç için Dersim'de devlet yürüyüşü yapmıştı. Bu zat ve bunun parti başkanı Kılıçdaroğlu Dersim'i ateşe atan hükümete tek laf söylediler mi? Bu Gürsel Erol denen şahıs ile Tertelenin ihanetçileri arasında ne fark var? Günümüzün modern ihanetçisi Gürsel Erol, ikinci Kamer Genç olmaya oynuyor. Dersimliler bu adama selam veriyorsa, kendilerinden utansınlar.

Bugünün; Kürtlükten, anadilinden, Alevi inancından kaçanları, Tertele'nin devletçileridir. İyi bilinmeli ki direnişçiyle işi bitince sıra onlara gelecektir. Dersim Kürtlüktür. Dersim Aleviliktir. Dersim aydınlıktır, mağdura yardımdır. Dersim insan olmak demektir. Dersim berxwedandır. Dersimliler kendisi olmadıkça, kendisi kalmadıkça dağlarımız yanmaya devam edecektir. Seksen senedir bu ateşi Dersim'de beraber söndüremedik. Bu bize kader olmamalıdır.

Ağustos 2017