'Dersim'de Jiyar-u diyar'ın özgünlüğü korunmalıdır'

BASINA VE KAMUOYUNA

Herdu Dewres Dersim’in kutsal mekânlarından Bava Duzgin Cemevi bahçesine dikilen ve sonradan kaldırılan Hasret Gültekin’in heykeli üzerinden yürütülen tartışmaları, hayret, şaşkınlık ve üzüntüyle izlemekteyiz.

Üzerinde yeterince düşünülmeden, bireysel alınan kararın toplumumuza acı verdiği bir gerçekliktir.

Halk ozanımız Hasret Gültekin’in bahsi geçen soruna konu olması ise ayrıca üzücüdür. Sivas Madımak katliamının, yakın dönem açısından Rea Haq süreği ve Alevi Kızılbaş toplununun en onmaz yarası olduğu kesindir. Unutulmaması ve de unuttutrulmaması için anısına bir hafıza mekanı oluşturulması gerektiği de tartışılmazdır. Bu anlamda katliam mekânının müze ve hafıza mekânına dönüştürülmesi için güçlü bir mücadelenin önemi ortadadır.

Diğer yandan ozanımız Hasret Gültekin’in heykelini yaptırma meselesinde olduğu gibi, yapılacak bu türden çalışmaların da kişisel hesaplardan uzak, oldu bittiye getirilmeden yürtülmesi gerekmektedir. Özellikle toplumsal kimliğimizin temelini oluşturan kutsal mekânlarımız söz konusu olduğunda, biri kalkıp, kişi ne kadar saygın olsa da, Duzgin Bava‘ya heykelini dikemez. Orası Dersim‘in kutsalı ve toplumun inanç merkezidir.

Bava Duzgin ziyaretgâhı, hâlâ toplumsal bellekte güçlü tezahürü olan kutsal mekânlarımızın başında gelmektedir. Buranın özüne uygun korunması, sahiplenilmesi; tekçi devlet anlayışı ile kuşatılarak başkalaşıma zorlanan toplumsal varlığımız açısında hayati önemdedir.

Bir mekanının kutsallığı, onun ilk kez kutsanmasıyla başlayan ve neredeyse ezeli olan sürekliliğinden kaynaklanır. Bu süreklilik toplumun duygu dünyasını şekillendirir; kaynaştırır. Böylece toplumsal devamlılığın da harcını oluşturur. Kadim Dersim İtikadında Bava Duzgin hala bu işlevi en güçlü biçimde yerine getiren, kutsal mekânlarımızdandır. Günümüzde bir diyaspora toplumuna dönüşmüş Dersimliler yılda bir kaç günlüğüne de olsa, Harde Dewres’e gittiklerinde Duzgin Bava‘ya gidip secde eder, imkanı ölçüsünde çılalık verir, kurban keser dua ederek, huzur içinde dönerler. Bu yanıyla diyasporada da, toplumumuzun kendi kadimliğiyle ve Harde Dewreş ile gönül bağını diri tutma işlevlerini sürdürmeye devam etmektedirler.

Kökleri zamanın derinlerinde olan bu merkezler, ayrıcalıklarını kolay kolay yitirmezler, kuşaktan kuşağa aktarılırlar.

Kutsallaımıza karşı sergilenen hatalı yaklaşımların toplumsal sürekliliğimize zarar verdiğini, aşındırarak başkalaşıma zemin sunduklarını özellikle belirtmek istiyoruz. Bunun en somut örneğini ise, Bava Munzur kutsal mekânında yaşanan başkalaşımda görmekteyiz.

Yine, önemli bir kutsal mekânımız ve hafıza merkezimiz olan Halwori’de otel yapılmak istenmesi, tesadüfü ve de sıradan bir durum değildir.

Ozan Hasret Gültekin heykelinin Nazimiye merkezine taşınması için demokratik Alevi Dernekleri Genel Merkezi’nin önerisi yerinde bir karardır. Toplumumuza zarar veren tartışmalardan kaçınarak, bu çalışmanın desteklenmesi gerektiğine inanıyoruz.

DERSİM İNŞA KONGRESİ