Van, Diyarbakır ve Mardin büyükşehir belediyelerinin yanı sıra Batman, Ağrı, Hakkari, Şırnak, Siirt, Batman ve Dersim gibi kayyum atanmış kentlerde rekor düzeyde “Hayır” oyu çıktı.

Anayasa değişikliğine dair referandum oylamasının ilk sonuçlarına göre, bölge kentlerinde kayyum atanan belediyelerin olduğu 10 il ve 64 ilçe merkezinde “Hayır” açık ara önde çıktı.

DBP’nin 2014 yerel seçimlerinde kazandığı büyükşehir belediyeleri olan Diyarbakır, Mardin ve Van’da resmi olmayan ilk sonuçlara göre “Hayır” tercihi açık ara önde çıktı.

ÜÇ BÜYÜKŞEHİR ‘HAYIR’ DEDİ

2014 yerel seçimlerinde yüzde 55.07 oyla seçilen ve kayyum atanan büyükşehir belediyesi olan Diyarbakır’da yüzde 67.58 “Hayır” çıktı. 52.19 oyla büyükşehir belediyesinin kazanıldığı ve daha sonra kayyım atanan Mardin’de 59.04 “Hayır” çıktı. DBP’nin üçüncü büyükşehir belediyesi olan ve yerel seçimlerde 53.14 oyla Van’da da 57.20 “Hayır” oyu çıktı.

DBP’li il belediyeleri olan ve kayyum atanan Şırnak, Ağrı, Hakkâri, Dersim, Siirt ve Batman’da da “Hayır” açık ara önde çıktı. Batman’da yüzde 63.62, Siirt’te yüzde 52.07, Şırnak’ta yüzde 71.67, Hakkâri’de yüzde 67.57, Ağrı’da 56.82 ve Dersim’de de rekor sayılacak bir düzeyde yüzde 80.42 “Hayır” çıktı.

Kayyım atanan bir diğer belediye olan Bitlis’te ise yüzde 40.64 “Hayır” oyu çıktı.

DİYARBAKIR VE VAN DA ‘HAYIR’ DEDİ

Kayyum atanan ilçeler olan Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 64.94, Kayapınar’da 69.00, Yenişehir’de 68.16, Silvan’da 78.95, Kulp’ta 59.52, Bismil’de 74.68, Kocaköy’de 78.6, Lice’de 85.72, Dicle’de 59.51 ve Eğil’de 50.51 gibi ciddi oranda “Hayır” oyları birinci çıktı.

Yine Van’ın kayyım atanan ilçe belediyeleri olan Özalp’ta 78.20, İpekyolu’nda 55.74, Erciş’te 52.01, Edremit’te 56.34, Çatak’ta 56.76, Muradiye’de 57.13, Başkale’de 81.36, Saray’da 71.56 ve Çaldıran’da 66.06 “Hayır” çıktı.

Mardin’in Dargeçit ilçesinde 67.33 “Hayır” çıkarken, kayyum atanan diğer ilçe belediyelerinden Derik’te 73.82, Mazıdağ’da71.74, Nusaybin’de 78.59, Kızıltepe’de 71.09 ve Savur’da 49.58 “Hayır” oyu çıktı.

Hakkari’den kayyum atanan üç ilçeden Yüksekova’da yüzde 77.02 “Hayır” çıktı. Çukurca’da ise 65.59 “Hayır” çıktı.

Şırnak’ın Cizre ilçesinde 81.26 “Hayır” çıkarken, Silopi’de 74.80, İdil’de 69.96, Uludere’de 70.66 ve Beytüşşebap’ta 64.25 “Hayır” oyu önde oldu.

Siirt’te de kayyum atanan Eruh’ta 58.74 “Hayır” oyu çıktı. Ağrı’da ise Diyadin ilçesinde 68.14, Doğubeyazıt ilçesinde ise 76.18 “Hayır” çıktı.

Erzurum’daki kayyum atanan ilçelerden Karayazı’da 60.02, Karaçoban’da 66.20 ve Tekman’da ise 59.62 “Hayır” çıktı. Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde ise 62.31 “Hayır” oyu çıktı.

Muş’un Bulanık ilçesinde 72.10, Varto’da 86.10, Malazgirt’te ise 71.54 “Hayır” öndeydi.

Kent genelinde “Evet” çıkmasına rağmen Urfa’nın kayyum atanan ilçelerinden Suruç’ta 50.81 ve Halfeti’de de 55.40 “Hayır” çıktı.

DBP’nin Mersin’deki tek belediyesi olan ve yine kayyumun atandığı Akdeniz ilçesinde de yüzde 67.26 “Hayır” çıktı.

Ülke ortadan ikiye ayrıldı

Referandum sonuçları ile Kürt halkının iradesine sahip çıktığını dile getiren DTK Eşbaşkanı Leyla Güven, “AKP ve MHP ittifakı yenilgiye uğradı. Sonuç AKP’nin suratına inen bir tokattır. Ülke ortadan ikiye ayrıldı. AKP bundan sonra kapsayıcı adımlar atmalıdır” uyarısında bulundu.

Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eşbaşkanı Leyla Güven, referandum sonuçlarını değerlendirdi. Sistem değişikliğini getiren “Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi”, Kürt halkının sandık kararı ve son 2 yılda yaşanan çatışmalı ortamın sandığa etkisini değerlendiren Güven, önemli tespitlerde bulundu. AK Parti döneminde gerçekleştirilen seçimlerin güvenlik çerçevesinde yapılmadığını ifade eden Güven, anayasa değişikliğini öngören referandum seçimlerinin de OHAL koşullarında gerçekleştirildiğini söyledi. Kürt halkının OHAL şartlarına rağmen sandığa gittiğini vurgulayan Güven, “Kürdistan’da açığa çıkan sonuç çok önemli. Özellikle özyönetim kentlerinde yüzde 70 ve 80 oranlarında ‘Hayır’ çıkması önemlidir. Geriye kalan oylar Kürtlerin oyu değil, konuşlandırılan güvenlik güçlerinin oylarıdır. Bütün baskılara rağmen Kürdistan’da açığa çıkan resimden dolayı, halkımıza minnettarız. Sandıklardan çıkan ‘Hayır’ herkesi bir kez daha Kürt sorunu noktasında derin düşündürmüştür. Halk yine iradesine sahip çıktı” dedi.

Bölgede yaşanan çatışmalı ortama, DBP’li belediyelere kayyum atanmasına ve HDP milletvekillerinin tutuklanmasına dikkat çeken Güven, “Kürt halkından mevcut sisteme ‘Evet’ demesi beklenemezdi. Kürt halkı onurlu bir halktır. Halkımızın iradesini saygıyla karşılıyoruz. Kürt sorununun demokratik çözüme kavuşması için, Sayın Öcalan üzerindeki tecridin sona ermesi için, açlık grevinin sonuçlanması açısından önemli bir sonuç ortaya çıktı” değerlendirmesinde bulundu.

‘SONUÇ AKP’NİN SURATINA İNEN BİR TOKATTIR’

Kürt sorununun halen ülkenin en büyük sorunu olduğunu kaydeden Güven, devamla şunları kaydetti: “Kürt sorununun demokratik çözüme kavuşmasını beklerken, AKP hükümetinin manevra yaparak Kürt sorunu noktasına geldiğini gördük. Bu referandumda korucular ve yandaşları ile mitingler yapmaya kalkıştı, Diyarbakır ve Şırnak’ta hüsrana uğradı. Kürtlerin kendilerini desteklediğini, Kürt kurumlarına itibar etmediğini iddia ettiler ve Kürtlerden ‘Evet’ beklentisi vardı. Sonuç AKP’ye çok büyük bir cevaptır. Biz seninle değiliz, sen bu kadar katliam yaptıktan sonra sana ‘Evet’ diyecek değiliz. Şamar gibi, tokat gibi AKP’nin suratına inen bir tokattır. AKP’nin bundan doğru ders çıkarması gerekiyor. AKP olsa da olmasa da Kürt halkı vardır ve Kürt sorunu demokratik bir çözüme kavuşturulmak zorundadır. AKP bugün iktidardadır, ama Kürt sorununu çözmediği sürece başarılı ve Türkiye genelinde doğru bir siyaset yürütmesi mümkün değildir. Tüm sorunların ana merkezinde Kürt sorunu vardır. AKP’nin bunu düşünerek yeni bir adım atmalıdır.”

‘AKP VE MHP İTTİFAKI YENİLGİYE UĞRADI’

AK Parti ve MHP ittifakının yenilgiye uğradığını vurgulayan Güven, şunları söyledi: “Büyükşehirlerde kaybettiysen, ülkenin tamamında kaybetmişsin. AKP’nin bundan sonra MHP ile birlikte elde ettiği bu sonucun kalıcı olmadığını görmesi gerekiyor. Bu sonuçtan sonra oturup düşüneceklerdir. AKP ve MHP bir araya geldiğinde daha büyük sonuç bekliyorlardı. Kendileri de AKP ve MHP içinde ‘Hayırcılar’ var. ‘Evet’i büyük bir oranda çıkarsa, Kürdün katli helaldir dediler. Ancak farklı bir tablo ortaya çıktı. AKP’nin tek başına aldığı yüzde 50, şimdi MHP ile birlikte zorlayarak almaya çalışıyor. HDP ve CHP’nin itirazları var. Mühürsüz seçmen kartlarının YSK tarafından kabul edilmesi, yenilginin göstergesidir. Seçimlere şaibe karışmıştır.”

‘AKP SONUÇ KARŞISINDA ŞAŞIRDI’

Bölgede son iki yılda yaşanan yasak ve yıkımın seçim sonuçlarına etkisini değerlendiren Güven, “Bir buçuk yıl boyunca bir savaş yaşandı, kentler yerle bir edildi. 300 bin insanın göç ettiğini biliyoruz, yüzbinlerce insan oy kullanamadı. Bu kadar yıkıma rağmen, bu sonucun çıkması Kürt halkının iradesini bir kez daha ortaya koydu. Çökertme planı kapsamında Kürdü itibarsızlaştırma, kazanımlarına el uzatan ve yok saymaya çalışan bir iktidar ile karşı karşıyayız. Bütün demokratik ve muhalif basın susturuldu, akademisyenler sessizleştirildi. Bunlar dururken, AKP böylesi bir sonuç beklemiyordu ve bu sonuç karşısında şaşırdı. Sonuç AKP’yi yeni adımlar atmaya mecbur edecektir. Kürt sorunu ortada dururken, AKP’nin iktidarını sürdürmesi mümkün değildir” diye konuştu.

‘MÜCADELEMİZ AKP İLE BAŞLAMADI, BİTMEYECEK’

“Ülke ortadan ikiye ayrıldı” diyerek referandum sonucunu değerlendiren Güven, “Tam kutuplaştırılan bir durum söz konusu. AKP’nin ciddi bir çaba sarf etmesi gerekiyor. ‘Evet ve Hayır diyen kardeşimdir’ diyerek, sonrasında ‘Hayır’ cephesine operasyon çekerek bir politika yürütürse ülke kaosun içerisine sürüklenir. Kürdistan’da on binlerce siyasetçisinin tutuklanmasına rağmen bu sonucun çıkması, onlara bir göstergedir. Bütün Türkiye’yi kucaklayan bir politika yürütülmeli, ancak bunu AKP’de göremiyoruz. Sonuç ne olursa olsun, seçim demokratik ise saygı duymak zorundayız, ancak meşru değilse buna itiraz etme hakkımız var. AKP’nin bundan sonraki siyasetini kapsayıcı yürütmesi gerekiyor. Ancak AKP’ye umudumuz kalmadı. Mücadelemiz devam edecek, AKP’yi buna zorlayacağız. Mücadelemiz AKP ile başlamadı, AKP ile bitmez. Bizim mücadelemiz insanlık mücadelesidir” şeklinde konuştu.

AMED

HAYIR: 67,58

EVET: 32,42

BATMAN

HAYIR: 63,48

EVET: 26,52

MARDİN

HAYIR: 59,04

EVET: 40,96

SİİRT

HAYIR: 52,07

EVET: 47,93

ŞIRNAK

HAYIR: 71,43

EVET: 28,57

HAKKARİ

HAYIR: 67,70

EVET: 32,30

VAN

HAYIR: 57,20

EVET: 42,80

AĞRI

HAYIR: 56,90

EVET: 43,10

IĞDIR

HAYIR: 65,14

EVET: 34,86

KARS

HAYIR: 49,01

EVET: 50,99

ARDAHAN

HAYIR: 55,64

EVET: 44,36

ERZURUM

HAYIR: 25,50

EVET: 74,50

MUŞ

HAYIR: 49,34

EVET: 50,66

BİTLİS

HAYIR: 40,65

EVET: 59,35

BİNGÖL

HAYIR: 27,33

EVET: 72,67

DERSİM

HAYIR: 79,80

EVET:20,20

ERZİNCAN

HAYIR: 39,50

EVET: 60,50

ELAZIĞ

HAYIR: 28,17

EVET: 71,83

URFA

HAYIR:29,15

EVET: 70,85

ADIYAMAN

HAYIR: 30,17

EVET: 69,83

dihaber